ئەووەڵین شاری گرد لە ئێراندا
شاری گوڕ یا شاری فیروزئاوا له 100 کیلۆمیتری باشووری شاری شیراز دا یەکێ له سەرنج ڕاکەشترین شەرەگەلی گەشتیاری ئێرانه.
فیروزئاوا تا بەر له هێرشی ئەسکەندەر بە ئێران شاری گوڕ پێیان وەتووه . ئەسکەندەری مەقدوونی ئەم شارە بەتەواوی خراپێ کرد و سەدان ساڵ پاش لە ئەسکەندەر ، ئەردەشیر هینده‌رپاشایەتی ساسانی ئەم شاره زیندوو کرد بەڵام لە حملە تازییان به ئێران دا ئەم شاره بۆ دووم جار خراپ بوو.
له سەیرانگایان ئەم شاره دەتوانین به قەڵای کچ ، کۆشکی ساسانی و بورجی ئ ئاته‌شگا و پاشماوەی شاری گوڕ ئاماژه بەکەین. شاری ساسانی گوڕ ئەووەڵین شاری گردی ئێرانه که بە دەستووری ئەردەشیر بابەکان دورست کراوە.
کۆڵینه‌وه‌کانی مێژوو ناسی لە ئەم ناوچەی سەردەمی ساسانی دا که لە لایەنی "دیتریش هووف " مێژوو ناسی ئەلمانی ده‌ست پێ کراوه . ئەم شاره چوار ده‌روازه‌ی سەرەکی داشتووه و ئەم ده‌روازانه بریه‌تین له : بابی مێهر لەلایەنی ڕۆژهەڵات، بابی بارام لە لایەنی ڕۆژئاوا ، بابی هۆرمۆز له باکوور ، و بابی ئەردەشیر لە لایەنی باشووردا.
له دۆزراوەکانی گرنگی مێژوو ناسی لە نێوانی شاری گوڕ دا که‌فشی دەروازەی تەخت نیشین بووە کە له‌یه‌ک چوونی زۆری بە سەردەرەکانی تەختی جەمشید هەیه . ڕەنگانی که بەکارچونە هەر ێشتایش ساغن و سه‌رنج ساسانییان به قازانجی لە ڕەنگانی زۆر لە میعماری دا نیشان دەدات.
بورجی شاری فیروزئاوا
له ناوەندی شاری گوڕ دا ، بورچی چوار پەسو بە کەرەسەی لاشه‌سان و مەلاتی گەچ بە بەرزایەتی 30میتر سازیان کردووه :
سەبارەت به سازکردنی ئەم بورجه ره‌هه‌ندەگە زۆر پیشاندەری بووه وه :
بورج نیشاندەری دەسەڵاتی پاشا
-بە هۆی گرد سازین شار
-جێگەی پێوەند لەگەڵ قەڵای کچ لەسەر خاتری زانیاری لە هێرشی دوژمن
-جێگەی عیبادەت
