• ڕەش
  • سپی
  • سه وز
  • شین
  • سوور
  • پرتەقاڵی
  • مۆر
  • زێڕین
  • ژماره‌ی بینینه‌کان :
  • 2519
  • پێنج شەممه 25/8/1391
  • رۆژژمێر :

ناسيني ياريه‌ ناوچه‌ييه‌کاني پاريزگاي کۆردستان

ياري کراوه‌ترين هۆرتمه‌يه‌ بۆ دۆزينه‌وه‌ي گێاني منداڵي ، ده‌توانين به‌ هۆي ئه‌و قۆژبنه نهێنيه‌‌کاني گێان ده‌ربخه‌ين و کلتوري جۆراوجۆر و تايبه‌تمندي گه‌له‌‌کان بناسين، و ده‌لاقه‌ييکه‌ بۆ ده‌رخستني زۆڵم و دادوه‌ري، چاکه‌ و خراپه‌، په‌سه‌ن و ناپه‌سه‌ن و بايه‌خه‌ ئاکاريه‌کاني تر که‌ له‌ ئايين و کۆمه‌ڵگه‌ وه‌رده‌گيرن ، هه‌ر به‌و شێوه‌ که‌ بۆ چه‌ن ساتێک بانگه‌شه‌ ده‌کات بۆ خۆشي و سۆز و شه‌وقێکي نوێ ئه‌به‌خشي به‌ گێان ئه‌توانێ هۆێيک بێت بۆ بناغه‌يي کردني ڕيشه‌کاني ئاکار له‌ ده‌رووني مرۆڤدا . له‌م بواره‌دا يارير ناوچه‌ييه‌کاني هه‌ر گه‌لێک وه‌کوو ئاێينه‌ييک کاردانه‌وه‌ي کلتوور و پێکهاته‌ي ئه‌و گه‌له‌يه‌، ياريه‌ ناوچه‌ييه‌کاني پاريزگاي کۆردستانيش له‌و نموونه‌يه‌ :

 

ناساندني ياري که‌ڵه‌که‌بڕي

له‌م ياريه‌دا ياريکه‌ره‌کان ئه‌بنه‌ دوو به‌شي به‌رامبه‌ر ، له‌م ياريه‌دا هه‌ر گروپێک زۆرتر له‌ پينج که‌سه‌ ، گروپێک له‌ نێو ياريدايه‌ (به‌رگر) و گروپێک له‌ده‌ره‌وه‌ي ياريه‌که‌ن (هێرشبه‌ر)، شتێکي ناسراو له‌ نێوان گۆڕه‌پاني ياريه‌‌که‌ ئه‌که‌نه‌ چاڵ و خاک ئه‌که‌ن به‌ سه‌ريا ، به‌ جۆرێ که‌ خاکه‌که‌ ديار بێت بۆ ئه‌وه‌ي گروپه‌که‌ به‌ ئاساني جێگاي ئه‌و شته‌ شارراوه‌ بزانن ، دواي ئه‌وه‌ ئه‌و گروپه‌ي ‌که‌ له‌ نيو ياريگاکه‌دان(به‌رگر)  به‌رگري ئه‌که‌ن له‌وه‌ي که‌ گروپه‌که‌ي تر(هێرشبه‌ر)،  ئه‌و شته‌ له‌ نێو خاکه‌که‌دا ده‌ربێنێت سه‌ره‌ڕاي ئه‌وه‌ که‌ گروپه‌که‌ي تر(هێرشبه‌ر)،  تێده‌کۆشي ئه‌و شته‌ ده‌ربێنێت و له‌ گۆڕه‌پان بيباته‌ ده‌ر بۆ ئه‌وه‌ي سه‌رکه‌وتن به‌ده‌س بێنێت و ئه‌گه‌ر گروپي ياريکه‌ر (به‌رگر) بتوانن به‌ر له‌ ده‌رهاتني ئه‌و شته‌ ده‌س بته‌قێنن به‌ يه‌که‌يه‌که‌ي گروپه‌که‌ي تر (هێرشبه‌ر)،  ئه‌وه‌ سه‌ر ئه‌که‌ون .

ياري کراوه‌ترين هۆرتمه‌يه‌ بۆ دۆزينه‌وه‌ي گێاني منداڵي ، ده‌توانين به‌ هۆي ئه‌و قۆژبنه نهێنيه‌‌کاني گێان ده‌ربخه‌ين و کلتوري جۆراوجۆر و تايبه‌تمندي گه‌له‌‌کان بناسين، و ده‌لاقه‌ييکه‌ بۆ ده‌رخستني زۆڵم و دادوه‌ري، چاکه‌ و خراپه‌، په‌سه‌ن و ناپه‌سه‌ن و بايه‌خه‌ ئاکاريه‌کاني تر که‌ له‌ ئايين و کۆمه‌ڵگه‌ وه‌رده‌گيرن ، هه‌ر به‌و شێوه‌ که‌ بۆ چه‌ن ساتێک بانگه‌شه‌ ده‌کات بۆ خۆشي و سۆز و شه‌وقێکي نوێ ئه‌به‌خشي به‌ گێان ئه‌توانێ هۆێيک بێت بۆ بناغه‌يي کردني .

واته‌ به‌ ده‌س ته‌قاندن به‌ هه‌ر کام له‌ گروپي به‌رانبه‌ر(هێرشبه‌ر)،  ئه‌و که‌سه‌ له‌ ياريگا ئه‌چێته‌ ده‌ر گروپي هێرشبه‌ريش،  ئه‌بێ تێکۆشن له‌ نێوان ياريکه‌ره‌کاني گروپي (به‌رگر) ره‌ت ببن ئه‌گه‌ر بتوانن هه‌رکام له‌وان  جيا به‌کنه‌وه‌ له‌ گروپه‌که‌ي ئه‌وه‌ ئه‌و که‌سه‌ ئه‌بێ بچێته‌ ده‌ر و ئه‌گه‌ر بتوانن ئه‌م کاره‌ به‌ هه‌موو ياريکه‌ره‌کاني به‌رنبه‌ريان بکه‌ن ، ئه‌وه‌ ئه‌بنه‌ سه‌رکه‌وتووي ئه‌و ياريه‌ .

سه ر چاوه :ماله پر ميراث فرهنگي کردستان