حەقايێقي سەبارەت بە قليان

1- دوودي سووتاني تەماکۆي قليان هەڵگري هێندەي فرەي مادەکاني سەميە کە مەسرەف ئەم مەوۆادە سەبەبي گرنگي لە دەرکەوتوويي شيڕپەنجەي سي و نەوەشياني دڵي و دەماريە.

2- لە هەر بار مەسرەف قليان دوودي زۆر فرەي لە لێکدانەوەي لە تەک يەي دانە جگەرە کێشان بە تەن ئەگەيشت و ئەندازەي نيکوتين وەرگيراوي بە ئەندازەيە کە سۆنگەي گيرۆدەيي دەبوو.

3- مەترسي راگوێزي نەوەشياني زووخي و نەوەشياني گيرۆ و هيپاتيت ب لە ڕێگاي دەم و دەساني چەپەڵ وەک سيل بە بەڵگەي کە ڵکي هاوبەشي ئەفراد لە قليان هەبوو.

4- کەسي بەکار بەري قليان لە سۆنگەي توشيارو ئيستنشاقێ دوود لەهەر ژەمەن هاوپەري 100 دانە سگار يا زۆرتر وەرگري دەکي.

 5- سەممي  بووني مەوۆادي قليان نەتەنيا کەمترلە سگارنيە بەڵکوو بڕێک چتان مەترسيدارتر وەک قير يا دوودەي (شيڕپەنجەزا، مونوکسيدي کەربون و نيکوتين )هەبووني لە دوودەي ئەوە لە سگار زۆرترە. تەک مەسرەف قليان زۆرتر لە 600  مادەي ژاراوي و کوشندە بە سيپەلاکي کەسي مەسرەف کر و خزم و کەسي نزيکي تێ ڕۆچوو بوو.

6- لە لێکدانەوەي تەک يەي دانە سگار دوود قليان هێندەي زۆرتري ئارسنيک، سورب، نيکلي هەبوو. 36 بار زۆرتر لە سگار هەڵگري منوکسيدکەربونە.

7- دوود رەسهات لە تەماکۆي هەڵگري چتاني شيميايي مەترسيدارە کە سەبەبي شێرپەنجە بوو.ئەم مادەکاني ژاراويە کەبەهۆي ئاو پاڵاوتن نە ئە بوون.

8-  تەماکۆاني ميوەاي نيز داراي تارو مەوۆادي شێرپەنجەزاريە.