جمعه 14 ارديبهشت 1403 - 22 شوال 1445 - 3 مي 2024
تبیان، دستیار زندگی
در حال بار گزاری ....
ڕەش
سپی
سه وز
شین
سوور
پرتەقاڵی
مۆر
زێڕین
هه موو
ده ق
فیلم
ده نگ
وینه
دابه زاندن
کوردی
Persian
کوردی
العربیة
اردو
Türkçe
Русский
English
Français
هەینی 14 گوڵان 1403 - 22 شوال 1445 - 3 مای 2024
صفحه اصلی تبیان
شبکه اجتماعی
مشاوره
آموزش
فیلم
صوت
تصاویر
حوزه
کتابخانه
دانلود
وبلاگ
فروشگاه اینترنتی
1
2
3
4
سه‌رسوڕهێنه‌ره‌کانی ئۆغر بۆ عیلام
هه‌ر کات باسی پارێزگای عیلام ده‌کرێ زوو له گه‌ڵ پاشگری بێ به‌ش ڕوو به‌ڕوو ده‌بین. بێ به‌شێیک که هه‌موو کات به‌سراوه به وشه‌ی عیلام و ئه‌م پێکهاته جه‌ند سه‌ده و ده‌یه‌س که دووپات ده‌بێته‌وه . به‌م وه‌عه‌ش عیلام جێگای شیاوی دیتنی زۆری هه‌یه که له
ئه‌شکه‌وتي که‌ره‌فتوو شاري ديوانده‌ره
ئه‌شکه‌وتی که‌ره‌فتوو ئه‌شکه‌وتێکی دێرینی هه‌ڵکه‌وتوو له باکووری ڕۆژئاوای شاری دیوانده‌ره سه‌ر به پارێزگای کوردستانی ئێرانه، که شێواز و دیمه‌نێکی سه‌رسووڕ هێنه‌ر و بی وێنه‌ی هه‌یه.
ئه‌شکه‌وتي شه‌يتاني ڕه‌ش؛ تۆقێنه‌رترين شوێني جيهان
له هه‌ورازی چیای کاشکۆلاک هه‌ڵکه‌وتوو له باشووری سیبری له خاکی کۆماری خاکاسی ئه‌شکه‌وتێک بوونی هه‌یه که خه‌ڵکی ناوچه‌که، ئه‌و ئه‌شکه‌وته به ناوی ئه‌شکه‌وتی شه‌یتانی ڕه‌ش ده‌ناسن و له‌سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌ن ...
ئاو په‌نگه‌کانی پارێزگای ئیلام
ئه‌م ئاو په‌نگه له باکووری خۆرئاوای به‌شی مه‌له‌ک شاییه . پانتایی ئه‌و ئاو په‌نگه نزیکه‌ی چوار ( 4 ) هێکتاره و به‌رزایه‌تیشی 2740 مه‌تر له ....
بۆقعه‌ی ئه‌ستر و مه‌رد خای
یه‌کێک له بیره‌وه‌ریه مه‌زهه‌بیه‌کانی ماوه له گه‌لی جووی هه‌مه‌دان بۆقعه‌ی ئیسترۆ و مه‌رد خایه ، ئه‌م شوێنه هه‌موو ساڵێ مێوانداری زیاره‌ت که‌رانی جووه له ڕۆژانێکی تایبه‌تی ڕێ و ڕه‌سمه ئایینیه‌کان که له‌م شوێنه‌دا ده‌یبه‌ن به ڕێوه .
گۆمه‌زی عه‌له‌ویان
ئه‌م بینایه له باری هۆنه‌ری گچ بڕی و ئاجۆر کاری له ئاسه‌واری به نرخ و که‌م وێنه‌ی سه‌ده‌کانی نێوانی سه‌رده‌می ئیسلامیه ....
گۆڕی بوو عه‌لی
پلان و نه‌خشه‌ی گۆمه‌زی گۆڕی بوو عه‌لی به سه‌رنج به شێوه‌ی مێعماری ئه‌و سه‌ده‌ی که حه‌کیم تێیدا ژیاوه وه له ڕووی کۆنترین بینای میژوو داری ...
شارستانی مه‌هاباد
شارستانی مه‌هاباد به پانتایی 2591 کیلوو مه‌تری چوار گۆش و 215،529 که‌س جه‌ماوه‌ر ( به پێی سه‌ر ژمێری ساڵی 1390 ) له هه‌ڵکه‌وته‌ی درێژی ...
زرێچه‌کانی پارێزگای ئیلام
زرێچه‌ی دوو قلوی سیا گاو له 8 کیلوو مه‌تری سه‌راب باغی عابدانانه .
نه‌ورۆز و هۆنه‌ر
له ژیانی خه‌ڵکی پێشوودا ، شتێک به ناوی هۆنه‌ر ، که ته‌نیا هۆنه‌ر بووبێت ، ناسراو نه‌بووه ، و هۆنه‌ر جیا له ژیان ، ماناێیکی نه‌بوه . شکڵی جوان تر و به هێز ....
گه‌وره‌ترين مزگه‌وتي ئێران کام مزگه‌وته ؟
به پێی ڕاپۆرتی بۆڵته‌ن نیوز به گێڕانه‌وه له سێڕات : مزگه‌وتی جامێعی نوێ یان مزگه‌وتی ئه‌تابه‌ک ناسراو به مزگه‌وتی نوێ مزگه‌وتی دوه‌می شاری شیرازه له باری گرنگی مێژووییه‌وه .
مزگه‌وتي دوو مناره‌ي سه‌قز
مزگه‌وتی دوو مناره‌ی یه‌کێک له ئاسه‌واره مێژووییه‌کانی شاری سه‌قز له خۆرئاوای ئێرانه . ئه‌م مزگه‌وته له شه‌قامی ئیمام خۆمه‌ینی ، له به‌شی کۆنینه‌ی شاری سه‌قزه .
مزگه‌وتي جامێعي سنه
مزگه‌وتی جامێعی سنه به 200 ساڵ ته‌مه‌ن یه‌کێک له ئاسه‌واره به نرخ و کلتوریه‌کانی وڵاته .
مزگه‌وته مێژوويه‌کاني مه‌دينه
مه‌به‌ست و ئامانجی سه‌ره‌کی گه‌شتیارانی مۆسڵمان مزگه‌وته مه‌زهه‌بی و مێژوویه‌کانی شاری مه‌دینه ، دوای مزگه‌وتی مه‌زنی نه‌به‌وی ، جێی سه‌ره‌نجی زۆری گه‌شتیارانی مۆسڵمانه .
چاوخشاندنێک به‌سه‌ر ڕێوشوێنه‌کان و نه‌ریته‌کانی نه‌ورۆز له کرماشان
له ناوچه‌ی میژوویی کرماشان که لانکی ژیاری ئێران زه‌وی ده‌ژمێررێت، هه‌رساڵ جێژنی نه‌ورۆزبه ڕێوشوێن و نه‌ریتی تایبه‌تی خۆی به‌رێوه‌ده‌چێت که برێک له‌وانه بریتیه له خاوێن کردنی خانوو، ئاگرکردنه‌وه، داخستنی سفره‌ی عه‌وت سین، سه‌ردان له خزم و که‌س و س
نه‌ورۆز له تێپه‌ڕبونی مێژوودا
به یه‌که‌م ڕۆژ له یه‌که‌م مانگی ساڵ نه‌ورۆز ئه‌ڵێن و گه‌لی ئێران له‌م ڕۆژه‌دا گه‌وره‌ترین جێژنی نه‌ته‌وه‌یی خۆیان به‌ڕێوه ده‌به‌ن .(1) ئاریاییه‌کان له سه‌رده‌می کۆندا دوو وه‌رزی سه‌رما و گه‌رمایان هه‌بووه، له‌هه‌ر کام له‌م وه‌رزانه‌دا جێژنیان گرتووه
حافزی شیرازی
(حافز) شاعیری ناسراوی فارس، ناوی كامڵی (خواجه شه‌مسه‌دین حافزی شیرازییه)، حافزی شاعیر له‌شیعری فارسی‌و به‌تایبه‌ت له‌غه‌زه‌ل نووسیندا ده‌ستێكی باڵای هه‌بووه.
نه‌ورۆز پێش له ئيسلام
به‌ر له ئیسلام، یه‌که‌مین ڕۆژی به‌هاریان جێژنی نه‌ته‌وه‌یی و جێژنی کۆنینه داده‌نا ...
هێندێک له ڕێوشوێنه‌کان و نه‌ریته‌کانی نه‌ورۆز له کرماشان
یه‌کێک له ئایینه‌کانی به‌ر له جیژن و حه‌تا دوای ئه‌وه‌ش، کۆڵاندنی هێلکه و ڕه‌نگ کردنی هێلکه‌یه . ئه‌و هێلکه ڕه‌نگ کراوانه ده‌خه‌نه نێو سه‌به‌تێکی گه‌وره و ده‌یبه‌ن بۆ سه‌ره ڕێگا. منداڵه‌کانی ئه‌و ده‌وروبه‌ره لای فرۆشیاری ئه‌و هێلکانه کۆ ده‌بنه
چاوخشاندنێک به‌سه‌ر ڕێوشوێنه‌کان و نه‌ریته‌کانی خه‌ڵکی عیلام له ڕۆژه‌کانی نه‌ورۆزدا
جێژنی کۆنینه نه‌ورۆز هه‌مووکات جێگایکی تایبه‌تی لای خه‌ڵکی ئێران بووه و ڕێوشوێنه‌کانی له‌هه‌ر کام له ناچه‌کانی وڵات جیاوازه به‌ڵام له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا هه‌رکامیان بۆ خۆی جوان و له‌گه‌ڵ نه‌ریتی تایبه‌ته
مه‌وله‌وی
مه‌ولانا ، شه‌شه‌می ڕه‌بیعول ئه‌وه ڵی ساڵی406ی کۆچی له شاریبه‌لخ که ئه‌وکات سه‌ر به ستانی خوراسان بوو ، له‌دایک بوو و له‌به‌ر ئه‌وه‌ی که له ساڵی628ی کۆچی له‌شاریقونییه‌ی سه‌ر به ئیمپراتۆرییه‌تی ڕۆم کۆچی دوایی کرد، ناوبانگی به مه‌ولانای ڕۆم ده‌رک
ناساندنی دەشتەکانی پارێزگای ئیلام
لە ئەم پارێزگا دەشتانی کەم بەرینی هەبوو کە گرنگ ترین ئەوانە دەشتەکانی ئیلام، شیروان چەرداول و هوڵیڕانە. لە ئەم ناوچەکانە بەسەبەبی ڕادەسی بە ئاوانی ڕووپەڕی، شارۆکەو ئاواییانی تەک پڕایی باڵایی جەماوەر هەبوو.
ڕێژاو بەهەشتي بناري داڵاهۆ
لە سە د و بیست کیلۆمیتری باکووری ڕۆژاوای کرماشان بە رە وقەسری شیرین لە سەر ڕێگای کرند - سەرپێڵی زەهاو، لەنێوان دوندە سپی پۆش و جوانەکانی داڵاهۆ و دارستانەکان و لەپاڵ چۆمە بە خوڕەکاندا دەگەیتە جێگایەک کە دە ڵێی پارچەیەکی بەهەشتە لە سە ر ....
دۆزينه‌وه‌ي کانياوێکي دێرين له‌ژێر تاقي بچووک
ئاسه‌واری دێرین و به‌ناوبانگی تاقه‌وسانی کرماشان پاش نۆژه‌نکردنه‌وه، شێوازێکی نوێ به‌خۆوه بینیوه و له نۆژه‌نکردنه‌وه‌ی په‌یکه‌ره به‌ردینه‌کان کانیاوێکی دێرینی سه‌رده‌مانی پێشوو ده‌رکه‌وت.
ناساندنی تاڤگەکانی پارێز گای ئیلام
لە پارێزگای ئیلام هەژماری سنووداری تاڤگە هەبوو کە هەر کام لە ئەوانە جێگەی سروشتی دڵنشینان دروست کردیە کە تەک هە بوونی سەختی وسنووردار بوونی ڕادەسی بە ئەوان ڕاکێشی خەڵک دە بوون .
ناساندنی سەراوانی پارێزگای کرماشان
ئام سەراوە لە سی کیلۆمیتری باکووری شەرقی شاری کرماشان و لە داوێنەی کۆی بیستوۆن دەبوو. ئەم سەراوە ئاوی مەزراگەلی بیستوۆن و بلوردی دابین دە کێ.
ناساندنی قەڵایانی پارێزگای کرماشان
شەماتەی بیناگەلی قەڵای یەزدگرد لە 15کیلۆمیتری سێ ڕێیانی رێژاو بە سەرپوڵی زەهاۆ بوو.ئەم شەماتە تەک بەرینی نەزیک بە 40کیلۆمیتر لەلای ڕۆژاوایی باکووری تەک پەرتگەی تونی بە دەشتی زەهاۆ و لە لای باکوور وشەرق بە گاشەبەردگەلی پلەکانی دالاهوو سنووردار بوو.
ناساندنی غارەکانی پارێزگای کرمانشان
غاری (نوای)مرخرل ئەم غارە لە داوێنەی کۆی بیستون ،لە 500میتری لە ماڵانی ئاوەدانی دەبوو.ئەم غارە بە درێژی 27میتر بەر دەشتی بیستون بەهەتەریە .لە ساڵی 1965م .
ناساندنی گۆڕدەخمەکانی مێژوویی پارێزگای کرمانشان
ئەم گۆڕدەخمە لە مەودای 14کیلۆمیتری بیستون بە لای سنقر و لە500میتری ڕیگای سەرەکی ئاوایی برناج دە بوو .
ناساندنی بڕێک سەیرانگاکانی کرماشان
سەیرانگای جەنگەلێ تاق بۆستان:ئەم سەیرانگای لە پەڕ باکووری شەر کرماشان و لە داوێنەی کۆێ پڕئاو قەرار گرتیە.
كڵاش
هه‌ر چه‌ند كڵاش دیاریێكی تایبه‌تی ناوچه‌ی هه‌ورامانه و له دێر زه‌مانه‌وه هه‌ورامان به كڵاش و كڵاش به هه‌ورامانه‌وه ده‌ناسرێته‌وه ....
قاڵی سه‌قز
قاڵی و فه‌رش، یه‌ك له دیارییه ده‌ستكرده به نێوبانگه‌كانی ناوچه‌ی سه‌قزه كه له به‌ر فره چه‌شنی ڕه‌نگ و نه‌خش، هه‌میشه پله و پێگه‌ێكی تایبه‌تی له نێوان قاڵی ناوچه‌كانی دیكه‌ی كوردستاندا هه‌بووه.
هه‌ورامانی ته‌خت، ئاواییه‌کی ته‌مه‌ن سه‌دان ساڵه
هه‌ورامانی ته‌خت، ئاواییه‌که به مێژینه‌ی چه‌ندسه‌د ساڵه که پارێزه‌ری فه‌رهه‌نگ و داب و نه‌ریتێکی به‌جێ ماو له سه‌رده‌می زه‌رته‌شته. خه‌ڵکی هه‌ورامانی ته‌خت به‌شێوه‌ی سرووشتی ژیان ده‌به‌نه‌سه‌ر.
پیران، تاڤگه‌یه‌ک به به‌رزی به‌ژنی داڵاهۆ
زاگرۆس و کوێستانه‌کانی ناوچه ڕۆژاوای ئێران هه‌میشه دیمه‌نێکی جیاوازیان خستۆته به‌ر چاوی ئه‌ڤیندارانی سروشت. له ڕێگه‌ی کرنده‌وه بۆ سه‌ر پێڵ، هێدی هێدی کوێستانێکی سه‌یر و سه‌مه‌ره خۆی ده‌نوێنێ.
ناساندن دەرفەتی وبەرینی پارێزگای کرماشان
پارێزگای کرماشان بە بەرینی بەرابەر 24434/25کیلۆمیتر لە غەرب ئیران هه‌سی. ئەم پارێزگای نەزیک 45/1دەرسەد لەمەساحەتێ تواو وڵات لەبەر گرتیه .
ناساندنی ئاگرخانه پارێزگای عیلام
ساختمان ئاگرخانە لکاو بە سه‌رده‌مي ساسانیان بوو. کە لە 15 كيلومه‌تري باشوور ڕۆژاوایی دێ سەرتە نگ وە لە مەسیر چەم بەتاوکەنگیر ئیۆان قەرار گرتیە.
ناساندن زرێباران پاریزگای ئیلام
زرێبار دووپاڵووسیاگا مەودا8 کیلۆمیتری سەراو باخ ئابدانان جێگیربوو....
کرماشان بناسين
ده‌ڤه‌ری ستانی کرماشان، له هه‌زاره‌کانی پێش له دایک بوونی مه‌سیح، شوێنی ژیانی و نیشته‌جێ بوونی هۆز و نه‌ته‌وه‌گه‌لی جۆربه‌جۆر بووه.
ڕه‌خنه‌گرتنی ناوه‌ندی دێرینه‌ناسانی ئێران له شێوازی ڕاگه‌یشتن به تاقه‌وسان
ناوه‌ندی دێرینه‌ناسانی ئێران ڕایگه‌یاند: به‌کارهێنانی شێوه‌ی مه‌ترسیدار بۆ کار کردن له تاقه‌وسان جێ قبووڵ کردن نییه...
پێناساندنی کاروانسه‌را میژوییه‌کانی پاریزگای کرماشان
ئه‌م کاروانسه‌را چوار هێوانیه له شاری مایده‌شته . درکه‌که‌ی له لای باکووری بیناکه‌یه . دوو سه‌کۆی درێژ و به‌رز له درێژه‌ی ده‌رکه‌که‌ن .
ناساندنی ته‌په‌کانی پارێزگای کرماشان
ئه‌م جێگا میژوویه له پێنج کیلوو مه‌تری خۆرهه‌ڵاتی کرماشانه ، له‌سه‌ر ڕووباری قه‌ره‌سوو .
ناساندنی هێندێک له ڕاکێشه میژوویی پارێزگای کرماشان
فه‌زای میژوویی تاقۆستان ، له داوێنی کێوێک هه‌ر به‌م ناوه و له ته‌نیشتی کانییک له باشووری خۆرهه‌ڵاتی ده‌ورووبه‌ری ئێستای شاری کرماشانه . هه‌ر له‌م ده‌ورووبه‌ره‌دا
ناساندنی شارستانی مه‌ریوان
شارستانی مه‌ریوان له خۆرئاوای پارێزگا و شاری مه‌ریوان له دۆرینگی 125 کیلۆمیتری باکووری خورئاوای سنه جێگیر بوه ...
مۆسیقای هەورامان
گەر بە چاوێکی ورد ببینە بڕوانین بۆ لە دایکبوونی گۆرانی و سیاوچمانەی ھەورامی ئەوا ئەگەڕێینەوە بۆ مێژووی ھەورامییەکان کە ڕەنگە وەک مێژووی گەلی کورد گۆڕانکاری و ئاڵو گۆڕی زۆری بەسەردا ھاتبێ...
پێ ناسینی سه‌رچاوه و سه‌یرانگا ئاویه‌کان
ڕوباره‌کان ، کانیاوه جۆراوجۆره‌کان ، زرێچه‌ی سرۆشتی زرێبار و زرێچه‌کانی پشتی به‌نداوه‌کانی وه‌حده‌ت و شه‌هید کازمی له ڕاکێشه‌ره سرۆشتی و که‌م وێنه‌کانی گه‌شتیاری پارێزگای کۆردستانن .
سه‌وڵاوا
ئه‌م شارستانه له 92 کیلوومه‌تری خۆرئاوای شاری سنه و دراوسێی شاری مه‌ریوانه . سه‌وڵاوا تا ساڵی 1382 یه‌کێک له به‌شه‌کانی شاری مه‌ریوان بوو ، هه‌ر له‌و ساڵه‌دا له شاری مه‌ریوان جیاکراوه و سه‌ربه‌خۆ بوو .
کۆرته ميژووي کڵاش له کرماشان
هۆنه‌ری کڵاش چنین ، هێمای به‌رنگار بوونه‌وه و وه‌ستان و خۆڕاگری جوانی هۆنه‌ری ناسکی ده‌ست به‌رمبه‌ر به جاده و ڕێگه و بانه سه‌رسه‌خت و کوێستانیه‌کانه به وته‌ییک شه‌ر و به‌رنگار بوونه‌وه‌ی هۆنه‌ر و سروشته .
ناساندنی پاریزگای عیلام
پاریزگای عیلام به پانتایی نزیکه‌ی 19086 كيلومه‌تری چوارچه‌مک، له خۆرئاوای وڵات، نێوان 31 پله و 58 چرکه تا 34 پله و 15 چرکه پانتایی باشووری سه‌باره‌ت به که‌مه‌ره‌ی زه‌وی و 45 پله و 44 چرکه تا 48 پله و 10 چرکه درێژی سه‌باره‌ت به و...
ولم که
شیعری له شامی کرماشانی...
ناساندنی جۆگرافیای میژوویی پارێزگای کۆردستان
شاره‌کانی کۆردستان له کاتی هێڕشی مه‌غوله‌کان له کۆشتن و تاڵان نه‌پارێزراوه . له کاتی ته‌یمۆر و تۆرکمنه‌کانی قره قویونلو و ئاق قویونلو، کۆردستان و دیار بکر بووه گۆڕه‌پانی هێڕش و په‌لاماڕی سپای ته‌یموور و تۆرکمنه‌کان .
1
2
3
4
