• ڕەش
  • سپی
  • سه وز
  • شین
  • سوور
  • پرتەقاڵی
  • مۆر
  • زێڕین
    • ئیسماعیل حوسێنپوور،شاعیر و ڕۆشنبیری کوردی خۆراسان
    • ئیسماعیل حوسێن‌پوور، شاعیر و ڕۆشنبیری کوردی خۆراسان، لە ٩ی ڕێبەندانی ١٣٥٠ (٢٩ی ژانویه‌ی ١٩٧٢) لە گوندی «سەردارئاباد»ی سەر بە «شیروان» لە دایک بووە و سەرەتای خوێندنی لە هەمان شوێن دەست‌پێکردووە. پاشان بۆ درێژەی خوێندن هاتووەتە شیروان.
    • قوتابخانەی حەکیم نیزامیی
    • ئاستارا کە هەڵکەوتۆتە پارێزگای گیلانەوە و لە وڵاتی ئێران دایە، یەکیک لە خوێندەوارترین و رۆشنبیرترین شوێنەکانی ئێران و ژمارەی بێسەواد و نەخوێندەوارەکانی ئەم ناوجەیە زۆر کەمە....
    • مەلا ئەحمەدی نۆدشی
    • فانی نۆدشەیی ناوی تەواوی حاجی مەلا ئەحمەدی نۆدشەیی کە بە حاجی مامۆستا ناسراوە و نازناوی فانییە ، کوڕی مەلا عەبدولڕەحمانی کوڕی مەلا ئەحمەدی نۆدشەییە ، بنەماڵەکەیان زانای ناودار و ئایینپەروەری تیا هەڵکەوتووە....
    • فەرەیدون بیگلەری شوێنەوارناسی کورد
    • فەرەیدون بیگلەری شوێنەوارناسی کورد (ھۆزی جاف، تیرەی نیرژی)، خاوەن دکتۆرای شوێنەوارناسی کۆنەبەردی لە زانستگای (بوردۆ)ی فەرەنسایە و بەرپرسی بەشی کۆنەبەردی مۆزەخانەی نەتەویی ئێرانە.
    • یەحیا عەلەوی فەرد
    • یەحیا ئەلەوی فەرد (١٩٧٣، بۆجنوورد خۆراسانا باکور) یە‌ک ژ ھە‌لبە‌ستڤان ، ڕۆژنامە‌گە‌ر و نڤیسکارێن کوردێن کورمانج ئێ ل ئیرانێ یە‌.
    • مەلا مستەفا بێسارانی
    • مستەفای بێسارانی کوڕی مەلا قوتبەدین کوڕی مەلا شەمسەدین ساڵی ١٠٥٣ی کۆچی (١٦٤٣ یان ١٦٤٤) لە گوندی بێساران لە ناوچەی ژاوەرۆ (ئێستا لە شارستانی سەوڵاوادایە) لەدایکبووە....
    • سەید یاقووبی مایەشتی
    • سەید یەعقووب کوڕی سەید وەیسی لە ساڵی١٨٠٢ لە گوندی قەمشەی ناوچەی مایدەشتی کرماشان لەدایک بووە. بە بنەماڵە دەچنەوە سەر سەیدانی سامرەیی و لە قەمشە دەژین. کوردی ئەو ناوچەیە و بنەماڵەی شاعیر لە سەر ئایینزای شیعەی دوازدە ئیمامین...
    • فەریاد شیری
    • فەریاد شیری، (لە دایکبووی ساڵی ١٩٧١) ھۆنراوەنووس، چیرۆکنووس، لێکۆڵەر و وەرگێڕی خەڵکی ڕۆژھەڵاتی کوردستانە. شیری لە دایکبووی ساڵی ١٩٧١ لە شاری سەحنەی کرماشانە.
    • جیھان ئارا خاتوون پاوەیی،که‌سایه‌تییه‌کی ناوداری کورد
    • جیھان ئارا خاتوون کچی مەلا نەشاتی پاوەیی لە ساڵی ١٢٧٥ی کۆچی مانگی لە شاری پاوە لەدایک بوو و ساڵی ١٣٢٩ی کۆچی مانگی لە شاری جوانڕۆ کۆچی دوایی کرد. جیھان ئارا یەکێک لەو شاعیرە ژنانەی کوردستان بووە کە پێشەنگ بووە لە باسی مافی ژن و زوڵم و زۆرداری پیاوان.
    • غوڵامرەزاخان ئەرکەوازی
    • غوڵامرەزاخان ئەرکەوازی (١٧٧٠ - ١٨٣٩)، شاعیر و خواناسی بەناوبانگی کوردی ئیلامە. ئەو بە ھۆی وتنی موناجاتنامە و ھەڵبەستەکانی دیکە لە نێوی خەڵکی ڕۆژھەڵاتی کوردستان ناسراوە.
    • به‌دیعوزه‌مان سەعید نوورسی
    • سەعید نوورسی ناسراو بە بدیع الزمان (٥ی کانوونی دووەمی (مارت) ١٨٧٨ - ٢٣ی کانوونی دووەمی ١٩٦٠) زانا و فەیلەسووفی گەورەی ئایینی ئیسلام و نووسەری سەرجەمی پەیامەکانی نوور و مامۆستای کۆمەڵەی نوور بوو. لە سەردەمی خۆیدا و لە تەمەنی ١٥ ساڵیدا زانایانی ئایینی ئەو
    • وەسیەت نامەکەی شێخ ئەبو عەلی سینا
    • ئەبو عەلی سینا بە نیسبەت جەنابی ئەبوسەعیدی ئەبوالخیر رێزێکی تەواوی هەبوو و لە نێوانیان دا نامەگۆڕینەوە هەبووە، بە شیوەیەک کە شێخ وەسیەتنامەکەی خۆی بۆ ئەبوسەعیدی ئەبوالخیر نووسی و ناردی بۆی.
    • هونه‌رمه‌ندی بێ هاوتای جیهانی خه‌تاتی
    • خوالێخۆشبوو ئایه‌توڵڵا حاجی سه‌ید مورتزا نوجومی له زانا له‌بیرنه‌کراوانی دونیای هونه‌ری ئێران دێته ئه‌ژمار و له ماوه‌ی ژیانی خۆیدا خۆشه‌ویستیه‌کی سه‌رنجڕاکێشی له نێوان خه‌ڵکدا بوو...
    • مامۆستا عه‌لائه‌ددين سه‌ججادي
    • ناوی‌ ته‌واوی‌ (عه‌لادین نه‌جمه‌دین عیسامه‌دین)ه‌‌و له‌بنه‌ماڵه‌ی‌ ناوداری‌ (سجادی)یه‌، ساڵی (1907) هاتۆته‌ دنیاوه‌ له‌خێزانێكی ئایینیدا گه‌وره‌ بووه‌ .
    • بەشی لەژیاننامه مامۆستا عەبباسی حەقیقی
    • ئه‌ستێره‌ى پڕشنگدارى ئاسمانى ئه‌ده‌بى کلاسیكى کوردى مامۆستا عه‌بباسى حه‌قیقى ساڵی 1902 ى زایینى له‌گوندى مه‌رجان ئاواى ده‌شتى حاجى حه‌سه‌ن سه‌ربه ناوچه‌ى مه‌هاباد پێى ناوه ته سه‌ر دنیا...
    • مه‌لا عه‌بدولكه‌ريمي موده‌ريس
    • مێژووی ڕه‌وتی شارستانی مرۆڤایه‌تی له هه‌ر ووڵاتێك، هی هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌ك، له قۆناغه‌ جیاجیاكانی مرۆڤایه‌تی، ژماره‌یه‌ك مرۆی هه‌ره مه‌زن ده‌ووری زێده كاریگه‌ری له دروست كردنیدا ده‌گێڕن،
    • شێخ سه‌عیدی پیران
    • شیخ سه‌عید له ساڵی 1865دا له‌ناوچه‌ی پاڵوو له‌دایکبووه‌ و یه‌کێکه‌ له‌ شێخه‌ به‌رزه‌کانی نه‌قشه‌به‌ندی له‌ پاش مردنی باپیره‌ی شیخ عه‌لی باوکی ناوچه‌ی پاڵووی به‌جێهێشتووه‌ و ڕووی کردۆته‌ شاری خنیس.
    • ماموستا دڵدار
    • دڵدار، ناوی یونسی كوڕی مه‌لا ڕه‌ئوفی كوڕی مه‌حمودی كوڕی مه‌لا سه‌عدی خادم ئه‌لسجاده‌یه. له ڕۆژی 20ی شوباتی ساڵی 1918دا له شاری كۆیه‌ هاتۆته ژیانه‌وه.
    • عه‌بدولمه‌جید لوتفی
    • عه‌بدولمه‌جید لوتفی له 1905.06.30 له شاری خانه‌قین هاتۆته دنیاوه و له سه‌رده‌می مێر منداڵییه‌وه شاره‌كه‌ی خۆی جێهشتووه و ڕووی كردۆته شاری به‌غدا و ...
    • ئه‌سیری
    • شاعیری نه‌ته‌وه‌یی ناوداری كورد عه‌بدولخالق حوسێنی نه‌‌قشبه‌ندی ناسراو به ئه‌سیری، ...
    • ميرزا محه‌ممه‌د ڕه‌زاي که‌لهۆڕ که‌مينه‌ چاپ
    • خۆش نووسی به‌ناوبانگی سه‌رده‌می قاجاڕ ، نووسه‌ری ڕۆژنامه‌ی وقايع اتفاقيه و داهێنه‌ری شێوازێکی نوێ له‌ خه‌تی نه‌سته‌علیقدا بوو که‌ دوای میر عێماد وه‌کوو گه‌وره‌ترین خۆش نووسی ئێرانی ده‌ناسرێت .
    • په‌رتۆ کرماشاني که‌مينه‌ چاپ
    • حه‌لی ئه‌شره‌ف نه‌وبه‌تی ، کۆری ئه‌سه‌دۆڵڵا ، نازناو په‌رتۆ ، له‌ شه‌شی ڕه‌زبه‌ری ساڵی 1310 کۆچی هه‌تاوی له‌ کرماشان هاتوه‌ته‌ دنیاوه‌ .
    • عه‌باسي‌ حه‌قيقي‌
    • ئه‌ستێره‌ی‌ پرشنگداری‌ ئاسمانی‌ ئه‌ده‌بی‌ كلاسیكی‌ كوردی‌ مامۆستا (عه‌باسی‌ حه‌قیقی‌) ساڵی (1902) له‌گوندی‌ (مه‌رجان ئاوا)ی‌ ده‌شتی‌ (حاجی‌ حه‌سه‌ن)ی‌ سه‌ربه‌ناوچه‌ی‌ مه‌هاباد له‌ڕۆژهه‌ڵاتی‌ كوردستان هاتووه‌ته‌ دونیاوه‌.
    • حەسەن زيرەك كێ بوو! ژياننامەكەي بخوێنەرەوە
    • حەسەن زیرەك لە گەڕەكی سەر قەڵا، هەر ئەو شوێنەی كە قەڵای سەردار و مزگەوتی جامیعا ‌و حەوزەگەورەی بۆكانی لێ هەڵكەوتووە، لە رۆژی (29)ی مانگی (11)ی ساڵی (1921) لە دایك بووە، لە تەمەنی خوار دە ساڵیدا لەگەڵ چەند‌‌كەسی دەنگ‌خۆشانی بۆكان لە شاییەكانی ناو شار و گ
    • مه‌حوی
    • (مه‌حوی) ناوی مه‌لا محه‌مه‌دی كوڕی مه‌لا عوسمانی باڵخییه‌ له‌نه‌وه‌ی پیرو زانای ناودار (شێخ ڕه‌ش)ه‌. باپیریشی وه‌ك باوكی، ناوی مه‌لا عوسمان بووه‌و وه‌ك شێخ مارفی نۆدێ‌ له‌گه‌ڵ‌ دروستكردنی سلێمانیدا هاتووه‌ته‌ شاری نوێوه‌. ...
    • مامۆستا مه‌لا عه‌بدولکه‌ریمی سائێب
    • مامۆستا مه‌لا عه‌بدولکه‌ریمی سائێب یه‌کێک‌ له زاته‌ پاک و بێگه‌رده‌کانی بواری ئه‌ده‌ب وهونه‌ری ده‌ڤه‌ری سه‌قز خوالێخۆش بوو مامۆستا مه‌لا که‌ریم سائێب ه‌ .
    • مه‌‌ستووره‌‌ي ئه‌‌ر‌ده‌‌ڵان
    • مه‌‌ستووره‌‌ی ئه‌‌ر‌ده‌ڵان شاعیرو مێژوونووسی كورده‌‌. ناوی خۆی (ماه شه‌‌ره‌‌ف خانم) بووه‌‌و نازناوی مه‌‌ستووره‌‌ بووه‌‌. له‌ده‌‌وروبه‌‌ری ساڵی ١٨٠٤ی‌ زاینی‌ له‌‌بنه‌‌ماڵه‌‌ی قادرییه‌‌كانی سنه‌دا، كه‌‌ ئه‌‌وسا زۆر لای والییه‌‌كان به‌‌قه‌‌دربوون، له‌‌شاری س
    • هێمن موكرياني شاعير
    • محه‌مه‌د ئه‌مین شێخولئیسلامی موكریانی‌ ناسراو به‌هێمن یان هێمن موكریانی شاعیر. هێمن موكریانی‌ نووسه‌رو وه‌رگێڕی گه‌وره‌ی كورده‌. هێمن له‌به‌هاری ١٩٢١ له‌دایكبووه‌و له‌١٤ی ئه‌پریلی ساڵی‌ ١٩٨٦یشدا له‌ورمێ‌ كۆچی دوایی كردووه‌...
    • میرزا عه‌بدولقادری پاوه‌یی
    • (میرزا عه‌‌بدلقادر) یه‌كێكه‌ له‌ئه‌ستێره‌كانی ئاسمانی وێژه‌ی كوردیی، له‌ساڵی (1266) مانگی له‌شاری پاوه‌‌ له‌دایكبووه‌، ناوی باوكی (میرزا محه‌ممه‌د كوڕی كێخوا جه‌عفه‌ره‌)....
    • مه‌لای جزیری
    • ناوی‌ ته‌واوی‌ (مه‌لای جزیری) بریتییه‌ له‌ (شێخ ئه‌حمه‌دی جزیری)، ئه‌و شاعیرێكی كلاسیكی كورده‌ به‌دامه‌زرێنه‌ری شێوه‌زاری كلاسیزمی كرمانجی ژووروو سه‌ر به‌شێوه‌زاری بۆتانی داده‌نرێت. دیوانه‌ شیعرێكیشی‌ به‌شێوه‌زاری كورمانجی هه‌یه‌.
    • بابا تاهیری هه‌مه‌دانی
    • بابا تاهیر ناسراو به‌بابه‌ تاهیری عوریان ناوی تاهیره‌، هۆنراوه‌نووسێكی سه‌ده‌ی یانزه‌ بوو، كه‌ به‌فارسی په‌هله‌وی (سه‌بكی فه‌هله‌ویات) شیعری نووسیوه‌.
    • قانع
    • محه‌مه‌د كابولی‌ ناسراو به‌(مامۆستا قانع)، شاعیران‌و نووسه‌ران به‌(شاعیری چه‌وساوه‌كان‌و به‌شمه‌ینه‌تان‌و زانای گه‌وره‌و پایه‌به‌رزی نه‌ته‌وه‌ی كورد)ی‌ ناو ده‌به‌ن.
    • ماموستا وه فايي
    • ناوی عه‌بدولڕ‌حیم كوڕی مه‌لا غه‌فوور كوڕی مه‌لا نه‌سڕوڵڵایه، له‌ناو خه‌ڵکی به‌میرزا عه‌بدولڕه‌حیم ناوبانگی ده‌ركردووه. نازناوی شیعری وه‌فایی بووه.
    • سه يد عه لي ئه سغه ر کوردستاني
    • ناوی‌ سه‌یید عه‌لی‌ كوڕی‌ سه‌یید نیزامه‌ددینی‌ كوڕی‌ سه‌یید جامییه‌، ساڵی‌ 1882 له‌گوندی‌ (سه‌ڵوه‌ت ئاوا‌)ی نزیك شاری‌ سنه‌له‌بنه‌ماڵه‌یه‌كی‌ ئایینی‌ ناودار له‌دایكبووه‌....
    • شێخ ڕه زایی تاله بانی
    • شێخ ره‌زای تاڵه‌بانی شاعیر، كوڕی‌ شێخ عه‌بدولره‌حمانی‌ كوڕی‌ مه‌لا ئه‌حمه‌دی‌ كوڕی‌ مه‌لا مه‌حموودی‌ زه‌نگه‌نـه‌یه‌، سـاڵی‌ 1831 له‌گوندی‌ (قرخ)ی‌ نزیك ....
    • نالی کێ یە؟
    • نالی ناوی خدر (خضر)ه و کوڕی ئه‌حمه‌دی شاوه‌یسی ئالی به‌گی مکایه‌ڵییه‌. له گوندی خاك وخۆڵ له ده‌شتی شاره‌زوور هاتوه‌ته ژیانه‌وه‌. به‌پێی ڕێبازی خوێندنی ئه‌و سه‌رده‌مه له سه‌ره‌تاوه قورئانی پیرۆزی و ورده په‌رتووکی فارسی خوێندو....
    • مامۆستا ئه‌ده‌ب
    • ئه‌ده‌بی‌ شاعیر ناوی‌ ته‌واوی‌ عه‌بدوڵڵا كوڕی‌ ئه‌حمه‌د به‌گی‌ برایم به‌گی‌ رۆسته‌م به‌گی‌سه‌یفه‌دینه.‌ ...
    • شامی كرماشانی، جیهانێک لە دیدی دڵێکی گەورەوە
    • له‌ راستی دا ناوی شامراد مشتاق وەتەن دوسته‌ و كوڕی ژن و پیاوێك بووه‌ به‌ ناوه‌كانی خودامراد و فانۆس كه‌ له‌ ساڵی 1296ی كۆچی هه‌تاوی له‌ كرماشاندا له‌ دایك بووه‌. بۆ خۆی ده‌ڵێ له‌ ته‌مه‌نی چوار ساڵاندا تووشی نه‌خۆشی هاوڵه‌ بووه‌ و بینایی له‌ ده‌ست ....
    • مه‌وله‌وى و عێشقى ئه‌فلاتوونى
    • عێشقى زه‌مينى گيروده‌ى ڕواڵه‌ت و جه‌سته‌يه‌، گيروده‌ى شته‌ زوو تێپه‌ڕ و ژاكاوه‌كانه‌، نه‌ عاشقى خووخده‌ و گيان و زانايى و وره‌ى به‌رز.